جزئیات مسیر هجرت کاروان رضوی در ایران/ قدمگاههای امام رضا علیه السلام کجاست+نقشه
سرپرست گروه پژوهشی راه ولایت گفت: طول مسیر هجرت امام رضا علیه السلام ۳۴۵۰ کیلومتر است که ایشان دوسوم آن را در ایران طی کردند، یعنی پس از ورود از مرز شلمچه، به طور متوسط هر روز سی کیلومتر پیمودند تا اینکه پس از ۷۵ روز از سمت سرخس خارج شدند.
یکهزار و دویست سال پیش یعنی در بیست و پنجم ذیالقعده سال 200 هجری، کاروان امام رضا علیه السلام به اجبار مأمون و تحت نظر رجاء بن ابیضحاک، مدینه منوره را به مقصد مرو ترک کرد و حدود شش ماه بعد به مرکز خلافت عباسیان رسید. به همین مناسبت با علیاصغر سالاری سرپرست گروه پژوهشی راه ولایت که تحت نظر بنیاد بینالمللی فرهنگی هنری امام رضا علیه السلام به شناسایی و ثبت قدمگاههای امام رضا علیه السلام در کشورمان مشغول است، گفتوگو کردیم.
وی گفت: در هجرت امام، چهارده نفر ایشان را همراهی کردند: موسیبن سیار، ابراهیمبن عباس، ابراهیم حسنی، هرثمةبن اعین(خواجه مراد)، عباسبن هلال و ابومحمد غلامان حضرت، اباصلت هروی خادم حضرت، محمدبن جعفر عموی حضرت، محمدبن ابی عباد کاتب حضرت، علی الصالح بن عبیدالله بن حسین اصغر بن علی بن الحسین علیهم السلام ، محمد الجوانی بن عبیدالله بن حسین اصغر بن علی بن الحسین علیهم السلام ، مردی از اهالی بلخ و یکی از نوادگان قنبر غلام امام علی علیه السلام .
این محقق و پژوهشگر افزود: طول مسیر هجرت امام رضا علیه السلام 3450 کیلومتر است که ایشان دوسوم آن را در ایران طی کردند، یعنی پس از ورود از مرز شلمچه، به طور متوسط هر روز سی کیلومتر پیمودند تا اینکه پس از هفتاد و پنج روز از سمت سرخس خارج شدند. به همین دلیل، پیشبینی میشود حضرت حدود 70 تا 75 منزل و قدمگاه در ایران داشته باشند.
سالاری ادامه داد: از این تعداد، تاکنون 16 قدمگاه قطعی شناسایی شده است که هفت تای آنها به نامهای «ابرکوه، دهشیر، تورانپشت، فراشاه(اسلامیه)، تفت(مالمیر)، مسجد فُرط و خرانق (مشهدک)» در یزد قرار دارد.
وی که بیش از یک دهه است روی پروژه جاده ولایت کار میکند، درباره مسیری که کاروان رضوی علیه السلام از شلمچه تا مرو طی کرده است، افزود: شیخ صدوق از رجاء بن ضحاک نقل کرده است که گفته: «مأمون مرا فرستاد که علیبن موسیالرضا را از مدینه به مرو آورم و امر کرد آنجناب را از راه بصره و اهواز و فارس حرکت دهم و از طریق قم نبرم»، این امر از نظر تاریخی هم قابل قبول است، چرا که مأمون میخواست امام را از مسیرهای غیرمعمول گذر دهد تا امکان تماس دوستداران ولایت کم شود و همچنین امام از کانون نهضتهای احتمالی دور باشند.
سالاری افزود: آن حضرت پس از شلمچه، به منزلگاهی میان خرمشهر و آبادان رسیدند. سپس از طریق پل اربق ـ که هفتصد سال پیش ویران شده است ـ از کارون عبور کردند و به اهواز و رامهرمز در رفتند. منزل بعدی «ارجان» در هشت کیلومتری شمال بهبهان بود که خوشبختانه یکی از قدمگاههای قطعی و شناساییشده است. از این شهر تا ابرکوه در استان یزد، نشانه معتبری پیدا نکردیم و در 90 منبع متقدم و متأخر تاریخی نیز نشانهای از عبور کاروان امام از شیراز نیافتیم. بنابراین به احتمال زیاد کاروان حضرت از راه غیرمتعارف دره مارون و تل خسرو (یاسوج) عبور کردهاند تا به اقلید و ابرکوه در استان یزد رسیدهاند.
سرپرست گروه پژوهشی راه ولایت اظهار داشت: کاروان حدود پانصد کیلومتر را از یزد طی میکند و وارد شمالیترین ناحیه استان یعنی عشقآباد طبس میشود و پس از عبور از دو شهر کهن فیروزآباد و کشمر، به نیشابور میرسد و با استقبال تاریخی مردم مواجه میشود. اتراقگاه دیگر امام رضا علیه السلام قدمگاه مشهور نیشابور است که تختهسنگی منقوش به جای پای حضرت نیز در آن وجود دارد. سپس حضرت از طریق طوس و پس از توقف در دهسرخ (قریة الحمراء) به سناباد در مشهد وارد میشوند.
برای مشاهده نقشه دراندازه اصلی برروی آن کلیک کنید
خبرگزاری فارس به نقل از شمس توس
با توجه به قراینی که بیشتر حکایت باید داشته باشد از نیشابور تا مرو
نظر من این است که حضرت امام رضا علیه السلام از مدینه تا نیشابور
طی الارض نمودند و بعد که اولادش باخبر شدند و راه افتادند
رحل اقامت نمودند
در نیشابور تا بقیه هم ملحق شده بعد به مرو بروند